Zapewne niejednemu z inwestorów obserwującemu wykresy na platformie transakcyjnej przyszło do głowy pytanie dlaczego cena porusza się w pewnych sekwencjach, dlaczego w danym momencie tworzy charakterystyczne dołki i szczyty, co wpływa na takie zachowanie i czym jest uwarunkowane. Zastanawia się czy zwroty kursów cenowych to po prostu chaos czy może specyficzna sekwencja, która powtarza się raz po raz. W tym artykule chciałbym pokazać, iż chaosu nie ma, a rynek porusza się w powtarzających się sekwencjach, za przykład służyć będzie formacja harmoniczna Gartley.
Historia formacji harmonicznej Garleya
Geneza formacji harmonicznej Gartley, patrząc na dzisiejszy rozwój tradingu, jest bardzo odległa. Jej nazwa wzięła się od nazwiska autora książki „Profit in the Stock Martket” H.M Gartleya, opublikowanej w 1935 roku. Dzieło uznano za przełomowe i jedno z najważniejszych publikacji w literaturze tradingowej. Kilkadziesiąt lat później amerykański inwestor Larry Peavento ogłosił, że formacja znajdująca się na 222. stronie „Profit in the Stock Market” jest jedną z najczęściej wykorzystywanych przez niego we własnym handlu, ochrzcił ją nazwą „Gartley 222”. Następnie do rozwoju i scharakteryzowania formacji przyczynił się Scott Carney. Opisał on zależności opierające się na zniesieniach Fibonacciego, które stały się powszechne i obowiązujące do dnia dzisiejszego.
Formacja Gartley bazuje na strukturze XABCD powiązanej z współczynnikami Fibonacciego, które w głównej mierze definiują zależności pomiędzy falami. Obserwując wykres z formacją Gartley zauważyć można 4 następujące po sobie ruchy cenowe (ABCD) i ekstremum (X). Każdy z ruchów cenowych w odpowiedniej konfiguracji pozwala inwestorom prawidłowo odczytać miejsce, w którym znajduje się rynek oraz przyszłą orientację ruchu ceny. Odcinki XABCD wskazują kierunek głównego trendu oraz powstającą korektę, której odpowiednia identyfikacja i zastosowanie poziomów Fibonacciego pozwala na znalezienie punktu zwrotnego i otwarcie zyskownej pozycji.
Wyróżniamy dwa typy formacji Gartley: spadkowa i wzrostowa. Obydwa opierają się na identycznych zależnościach, jednak różny jest kierunek w jakim porusza się cena. Zależności pomiędzy kolejnymi punktami XABCD i poziomami Fibonacciego najlepiej odzwierciedlają przykłady przedstawione poniżej.
Pierwszą falą formacji jest odcinek „XA”, który jest z zgodny z orientacją panującego trendu. Następnie kształtuje się korekta „AB”. Ważne jest, by punkt „B” znajdował się dokładnie na zniesieniu 61,8 odcinka „XA”. Później następuje fala trzecia odcinek „BC”, który jest zgodny z kierunkiem trendu. Dla punktu „C” możliwy przedział współczynników wynosi 38,2-88,6 odcinka „AB”. Istotne jest by fala BC dała wyrazić się jednym ze współczynników Fibonacciego oraz nie przekroczyła punktu „A”. Kolejna ostania fala formacji „CD” powinna zatrzymać się na poziomie 78,8 odcinka „XA”.
Przy rozpoznaniu Gartley najważniejsze są dwa elementy. Po pierwsze by odcinki AB i CD były równe. Jednakże, rynek nie zawsze jest tak harmoniczny, dlatego też mamy drugi element, czyli punkt B musi znajdować się na zniesieniu 61,8 XA , natomiast punkt D na zniesieniu 78,6 XA. Wyżej wymienione zależności w istotnym stopniu pozwalaja zidentyfikować formacje Gartley.
Gartley wzrostowy
Przy wzrostowej formacji Gartley mamy do czynienia z potencjalnie silnym poziomem wsparcia, co wiąże się z wysokim prawdopodobieństwem zwrotu ceny, w szczególności gdy odcinek XA jest zgodny z trendem wzrostowym. Cały ruch od A do D jest natomiast krótkoterminową korektą.
Przykład – Amerykański indeks S&P500
Zgodnie z założeniami punkt B znajduję się na zniesieniu 61,8 odcinka XA, natomiast punkt D oscyluje przy poziomie 78,6.
Punkt C mierzymy za pomocą zniesienia Fibonacciego fali AB, który mieści się przy poziomie 61,8.
Punkt D formacji można również zmierzyć przy zniesieniu Fibonacciego fali BC. Zgodnie z doktryną powinien znajdować się w przedziale 127,2-161,8. W powyższym przykładnie oscyluje wokół zniesienia 161,8.
Gartley spadkowy
Spadkowa formacja Gartley sugeruje natomiast potencjalny silny poziom oporu, który wiąże się sobą prawdopodobieństwo zwrotu ceny, w szczególności gdy odcinek XA jest zgodny z trendem z spadkowym. Cały ruch od A do D jest natomiast krótkoterminową korektą.
Przykład – niemiecki indeks DAX
Zgodnie z doktryną punkt B znajduje się na zniesieniu 61,8 Fibonacciego fali XA, natomiast punkt D to poziom 78,6.
Punkt C znajduje się na zniesieniu 70,7 Fibonacciego odcinka AB. Zgodnie z założeniami powinien mieścić się w przedziale 38,2-88,6.
Dodatkowo mierząc zniesienie Fibonacciego fali BC, punkt D wypada na poziomie 127,2. Tym samym wszystkie elementy do spełnienia formacji Gartley zostały zachowane.
Zawieranie transakcji przy wykorzystaniu formacji Gartley
Gdy znajdziemy prawidłowo zmierzoną formację przy pomocy poziomów Fibonacciego oczekujemy utworzenia się formacji świecowej w punkcie D. Formacji świecowych możemy doszukiwać się na niższych interwałach. W poniższym przykładzie na interwale M30 pojawiła się formacja objęcia bessy. W tym momencie ustawiamy zlecenie oczekujące SELL STOP pod najniższym punktem formacji z STOP LOSSEM powyżej punktu D, natomiast zlecenie TAKE PROFIT w punkcie A, w którym zgodnie z doktryną powinno nastąpić dopełnienie formacji Gartley.
Marcin Obiała – z rynkiem walutowym związany jest od wielu lat. Zwolennik analizy technicznej, specjalizuje się w geometrii rynku. Swoją strategię buduje w oparciu o jasne rozwiązania zgodnie z zasadą – „Keep it stupid simple”.